Beran - Exercities

ISBN
   

Soort boek
Paperback

Jan Beran is het pseudoniem van een auteur die in 1941 in Moravië is geboren, aan het Praagse conservatorium studeerde, daarna werkte voor radio, tv en als freelance-journalist, en de Nederlandse vertaling van zijn eerste en tot dusver enige roman 'Exercities' (Exercicia, geschreven in 1972) is een wereldpremière: deze korte roman is tot op heden in geen enkele taal verschenen, ook niet in het Tsjechisch.<br /><br />Het verhaal blinkt uit door levendige dialogen en aanschouwelijke, bijkans filmische scènes, waarin absurde elementen het werk vaak de richting van de kritische satire insturen zonder dat het daardoor aan poëtische kracht verliest.<br /><br />Het speelt zich af op twee fronten. Enerzijds wordt een reeks negatieve ervaringen van dienstplichtig soldaat Kadavý beschreven, op een tragikomische, anti-heroïserende manier doorspekt met zwarte humor en een lichtvoetige erotiek, die tezamen een aantal schitterende scènes oplevert. <br /><br />Aan de andere kant zijn met het 'legerverhaal' als een soort flash-backs episodes uit de jeugd van deze Kadavý vervlochten. Beran vertelt hoe deze wees (na de politieke moord op zijn ouders) met zijn grootvader op het platteland leeft en laat daarbij het dagboek van grootvader een belangrijke rol vervullen: het handelt in hoofdzaak over de lotgevallen van een vaatje pruimenjenever dat grootvader op zijn trouwdag in de tuin heeft begraven om lekker te laten rijpen en het bij een passende gelegenheid weer op te graven. Maar alle 'passende gelegenheden' gaan voorbij omdat grootvader de plek niet meer weet te vinden. Grootvader sterft, Kadavý vestigt zich in de stad en de beloning, het kostelijke vocht, blijft in de schoot van moeder natuur.