Bing, Valentyn, & Braet Von Ueberfeldt - Nederlandsche Kleederdragten Naar De Natuur Getekend

ISBN
   

Soort boek
Hardcover

In het midden van de negentiende eeuw bracht uitgever en kunsthandel Frans Buffa & Zonen in Amsterdam een serie van 56 prenten op de markt waarop streekgebonden kleding of klederdrachten uit het hele land te zien waren. De litho’s werden uitgegeven in veertien afleveringen van vier verschillende prenten met een beschrijving in het Nederlands en in het Frans. Deze steendrukken zijn gemaakt naar aquarellen van twee kunstenaars, Valentijn Bing (1812-1895) en Jan Braet von Ueberfeldt (1807-1894). Voor mensen die zich bezighouden met de Nederlandse streekdrachten zijn deze afbeeldingen naar ‘Bing en Braet’ nog steeds een soort ‘bijbel’. Ze geven veel informatie over de kleding op verschillende plaatsen in ons land omstreeks 1850.<br /><br />In die tijd konden de aquarellen nog niet fotografisch worden gereproduceerd. Een lithograaf (steentekenaar) kopieerde de oorspronkelijke waterverftekening op een druksteen. Vervolgens werden daarmee prenten in zwart-wit gedrukt, die met de hand werden ingekleurd. Zo kunnen kleuren van de prenten onderling verschillen. Ook zijn de prenten in verschillende formaten verkocht. In 1857 was de serie compleet en vanaf dat moment werden er gebonden uitgaven van alle litho’s op de markt gebracht. Het Nederlands Openluchtmuseum bezit niet alleen een complete serie litho’s, maar ook de aquarellen en de voorstudies daarvoor. Twaalf aquarellen zijn gesigneerd door Bing en een zelfde aantal door Braet von Ueberfeldt. Van de overige tekeningen is niet duidelijk wie van de twee ze gemaakt heeft.<br /><br />Bing en Braet hebben beiden les gehad van de bekende schilder J.A. Kruseman. Mogelijk is zo hun samenwerking ontstaan. De kunstenaars begonnen met het maken van voorstudies in potloodtekeningen. De voorstudies in de collectie van het Nederlands Openluchtmuseum zijn soms ingekleurd met waterverf, soms ongekleurd. Deze voorstudies van hele figuren of details in kleding en sieraden maakten ze hoogstwaarschijnlijk ter plaatse. Ze moeten dus het hele land bereisd hebben. Op de potloodtekeningen staan aantekeningen over de kleuren van de kleding. Vervolgens zijn elementen uit de voorstudies tot composities samengevoegd in de aquarellen. Daarbij is veel aandacht besteed aan de kleding en sieraden en zijn de gezichten uniformer geworden en minder levensecht dan op de voorstudies. Hoewel de aquarellen een wat romantische sfeer ademen is het, gezien de detailstudies en verklarende teksten, echt de bedoeling van de kunstenaars geweest om een betrouwbaar en levensecht beeld te geven van de kledinggewoontes in de verschillende Nederlandse streken en plaatsen.