Frans Boenders - Rik Poot

ISBN
   

Soort boek
Hardcover

Het oeuvre van Rik Poot (* 1924) is schatplichtig aan, en een eigenzinnige voortzetting van het expressionisme, minder het Vlaamse dan het Duitse. De meeste van zijn wildromantische, maar onsentimentele sculpturen vertonen een opvallend tekort aan aaibaarheid. Ze sluiten naar de geest aan bij de beelden van de Brücke-groep. Net als deze Duitse kunstenaars uit het begin van de twintigste eeuw keerde de jonge Poot de uitgetelde beschaving de rug toe, om in wat overblijft van de natuur op zoek te gaan naar de laatste resten authenticiteit. Ook nu nog, op hoge leeftijd, bewaart hij onversneden zijn kritische, anarchistische houding tegenover de huidige westerse maatschappij, in het bijzonder de aan mode en macht verslingerde kunstwereld. Hij geeft compromisloos gestalte aan de waarheid, zoals hij ze ervaart, in zowel leven als werk. Poots eenmansrevolte richt zich tegen de hersenloze consumptie van goederen, tegen tot slogans verschrompelde ideeën, tegen de indolente onmacht van het rechtsapparaat, tegen de inhoudelijke leegheid van de meeste informatie en kunst. In zijn werk doomt hij van een eenheid van mens, dier en natuur -- een droom die hij emblematisch gestalte geeft in monumentale sculpturen als Rustende najade (1990) en vooral in zijn recente meesterwerk, de Ontvoering van Europa (2004).<br />Poots oeuvre is divers en eenzijdig tegelijk. Het is veelzijdig in zijn thema's - verzet, ondergang, intimiteit, verlangen - en in zijn genres: portretten, dieren, mythen, allegorieën. Het oogt nu eens symbolistisch, dan weer realistisch, niet zelden beide tegelijk. De diepe ernst die àl zijn beelden kenmerkt geeft ze een uitdrukking van vastberaden, oprechte daadkracht maar ook een onverzettelijkheid, wars van enige relativerende ironie, die elke meerzinnigheid als verraderlijk verwerpt. Ze zijn niet geneigd tot dialoog: ze werken als mokerslagen op de beschouwerin.