Lankhorst - Insolventierecht

ISBN
   

Soort boek
Paperback

Over insolventie is al veel geschreven en vergaderd. Voor ons land kennen wij verschillende regelingen, zoals de Faillissementawet die het faillissement, de surseance van betaling en de schuldsanering regelt. Maar ook in allerlei andere watten staan regelingen die bepalingen bevatten voor het geval dat een schuldenaar betalingsproblemen ondervindt in min of meer ernstige mate. Daarbij kunnen wij denken aan de regelingen in Boek 1 Burgerlijk Wetboek (BW) over aansprakelijkheid, verhaal en draagplicht; of aan de bepalingen in Boek 2 BW over de financiering en financiöle verslaglegging bij ondernemingen. En voor internationale verhoudingen ís er binnen EU-verband ook een insolventieverordening, terwijl voor commune gevallen het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering weer een regeling geeft. Deze en nog andere bepalingen komen in de preadviezen voor 2011 uitgebreid aan de orde. Daarbij wordt een beeld geschetst dat enerzijds een beschrijving biedt van allerlei — niet altijd even goed in elkaar passende — bepalingen, alsmede een kritische beschouwing van toekomstige wetgeving. Daarbij wordt duidelijk dat de problemen ook met de invoering daarvan niet geheel opgelost zullen zijn. Regelmatig geven de auteurs ook een advies aan de wetgever, hoe wetsontwerpen aan te passen of via reparatiewetgeving bij te sturen. De preadviezen beslaan een drietal terreinen waarop de notaris actief is: het huwelijksvermogensrecht, het ondernemingrecht en het erfrecht. Het was de bedoeling dat ook een preadvies zou verschijnen over insolventierecht in de vastgoedpraktijk. Helaas is dit op het laatste moment niet door kunnen gaan. De preadviezen die in deze uitgave gebundeld zijn, bieden evenwel meer dan voldoende stof voor een boeiend en voor de praktijkuitoefening zeer relevant wetenschappelijk congres. Lankhorst behandelt in zijn preadvies de schuldsanering. Deze maatregel is bestemd voor particulieren en particuliere ondernemers. Hij schetst een beeld van mensen die al dan niet te goeder trouw gedurende drie jaren hard moeten werken om zo veel vermogen als mogelijk te vergaren dat kan dienen ter voldoening voor hun schuldeisers. Aan het eind van de tunnel gloort dan de schone lei. Dit kan worden doorkruist in het geval dat de schuldenaar is gehuwd in gemeenschap van goederen. Vaak zullen beide partners financiële problemen hebben en zodra de ene in faillissement geraakt, dan wordt de positie van de ander daardoor verslechterd. Lankhorst schetst hierbij verschillende scenario's waarin duidelijk wordt dat de gekozen oplossingen niet steeds de gewenste gevolgen hebben. Voor ondernemers zien wij nog meer bedreigingen op de loer liggen, mede omdat de door hen opgebouwde schulden vaak veel hoger liggen dan bij particuheren. Bovendien zullen zij in de meeste gevallen ervoor moeten zorgen dat de onderneming zo snel mogelijk wordt gestaakt en dat zij (weer) in loondienst aan de slag komen. Ook het overlijden van de saniet kan ertoe leiden dat de schuldsanering niet tot een goed einde gebracht kan worden. Lankhorst gaat ook nader in op de andere actoren bij de schuldsanering, de bewindvoerders en de rechters die over toelating, voortgang en beëindiging moeten oordelen Intus en blijkt dat de kring van bewindvoerders vast ruimer getrokken k worden dan oorpronkelijk gebrumkelijk was<br /><br />Tat stot laat Lankhorat enkele wetsvoorstellen kort de revue passeran, die voor d, onderwerp van belang zijn Het is af te wachten wat de gevolgen hiervan zullen zijn<br /><br />Sa omons behandelt in zijn preadvies de interactie tussen insolventierecht en ha huwelijksvermogensrecht. Hij gaat daarbij uitgebreid in op het huidige en komende recht inzake aansprakelijkheid en verhaal bij echtgenoten. Daarbij laat hij zien dat op sommige punten de nieuwe wetgeving ter aanpassing van het huwelijksvermogens techt (28 867) huidige problemen kan verminderen, met name door het nieuwe art 1:102 BW dat de aansprakelijkheid en de verhaalsmogelijkheden na ontbinding van de gemeenschap van goederen zal wijzigen. Maar andere problemen blijven gewoon bestaan, ook na invoering van de nieuwe wetgeving. Deels zijn zij ingebakken in het systeem, bijvoorbeeld de hoofdelijke aansprakelijkheid op grond van art. 1:85 BW, die via een amendement voor afschaffing is behoed in een eerder stadium van het wetgevingsproces; anderzijds de aansprakelijkheid en de ruime verhaalsmogelijkheden die zijn verbonden met het bestaan van de huwelijksgemeenschap.<br /><br />Salomons vraagt zich af of de bijzondere bepalingen van de Faillissementswet ten aanzien van gehuwden binnen of buiten gemeenschap nog wel passen ín de huidige en komende wetgeving. Ondanks het feit dat deze bepalingen (in al dan niet hcht gewijzigde vorm) al in de wet staan sinds de tweede helft van de 19° eeuw, is van sommige bepalingen nog steeds niet helemaal helder hoe zij zijn uit te leggen. Salo mons tracht op verschillende plaatsen door een historische terugblik meer licht in het duister te brengen. Daardoor komen wij weer een stuk verder in de beantwoor. ding van de vraag hoe wij sommige bepalingen moeten uitleggen die in jurisprudentie en literatuur al decennia voor onduidelijkheid zorgen.<br /><br />Broeders behandelt in zijn preadvies onder de tite! ‘Notaris, onderneming en insol. ventie! vanuit allerlei gezichtspunten de spelers en belangen van ondernemingen die in zwaar weer terecht dreigen te komen. Waar moeten bestuurders, commissarissen en aandeelhouders op letten zodat zij niet zelf aansprakelijk gesteld zullen kunnen worden? Welke mogelijkheden voor rechtshandelingen binnen en buiten concern. verhoudingen zou de wet moeten bieden, en in hoeverre is de huidige (beperkte) speelruimte wel verstandig? Daarbij gaat Broeders ook in op de positie van de notaris, die zowel als partijnotaris als ook in het kader van zijn wettelijke taken bij de ondernemingen betrokken kan zijn. In hoeverre moet hij zich laten voorlichten en de gegeven informatie ook nader onderzoeken? Wanneer mag of moet hij dienst weigeren?<br /><br />Naast de juridische aspecten behandelt Broeders ook de vraag of de door de wetgever en jurisprudentie gestelde criteria en kaders eigenlijk wel reëel zijn. In sommige gevallen is het erg moeilijk om je als rechter niet te laten leiden door de inzichten die veel later zijn verkregen doordat men dan wel weet of een bepaalde risicovolle handeling of strategie succesvol is geweest of niet. Het zou niet zo moeten zijn dat men zich hierdoor laat leiden, maar de praktijk is weerbarstig.<br /><br />Daardoor zouden ondernemers niet moeten worden afgeschrikt om strategieën uit te voeren die aanvaardbare risico's met zich meebrengen. Wel voorkomen zou moeten worden dat men willens en wetens de kans neemt dat door handelingen van de vennootschap (sommige groepen) schutdersers benadeeld worden terwijl daar rechtens geen goede grond voor ie. Broeders orderzoekt of de huidige en toekomstige nationale en internationale regelgeving frerim kan voorzien. Met preadvies van Perrick behandelt het insofventierecht en het erfrecht. Hij laat alle mogelijke varianten de revue passeren waar deze twee werelden elkaar raken, bijvoorbeeld bij een insolvente erflater, al dan niet failiet verklaard voordat Mij stief. Ook de vraag wat rechtens is als een dergelijke erflater gehuwd ie, komt aan de orde. De verefteningsregels in Boek 4 BW die vaak verwijzen naar de Faillssementswet worden aan een grondige inspectie onderworpen. De eigenheid van de vereffemngsprocedure verdraagt zich niet op elle gebieden met de faeilssementsprocedures. Ook wordt gekeken in hoeverre zich de positie van bijzondere schuldeisers en schuldenaren, zoals legitimarissen en legatarissen, en die van erfgenamen met een vordering op en/of een schuld aan de nalatenschap, onderscheidt van die van andere schuldeisers en schuldenaren. Perrck behandelt ook de omgekeerde situatie, dat namelijk de erfgenaam in ernstige financiële problemen verkeert. De wet geeft daarvoor ook allerlei regels, die Pernick kritisch onderzoekt. Tot slot komen ook de andere actores aan de beurt waar zich financiële problemen kunnen voordoen, de bewindvoerders, curatoren en dergelijke. Tot slot: dit boek biedt een schat aan informatie over de samenhang tussen diverse onderwerpen die men normaal gesproken vooral separaat bestudeert, zoals het huwelijksvermogensrecht, het erfrecht, het ondernemingsrecht, en het recht inzake insolventie, nationaal en internationaal. En niet te vergeten de deontologie van het notariaat, waaraan de preadviezen in het afgelopen jaar waren gewijd. De kracht van deze preadviezen is het grondige onderzoek naar de onderlinge samenhang, de gaten in de wetgeving en de onduidelijkheden die nog steeds bestaan. De notariële praktijk, de wetgever, de rechterlijke macht, adviseurs op het terrein van ondernemingsrecht en vermogensbeheer, en de wetenschap zijn de preadviseurs dank verschuldigd voor hun grondige werk. De preadviezen leveren veel stof tot nadenken en zeker ook tot discussie.