R Zuurmond - Informatisering In Het Openbaar Bestuur

ISBN
   

Soort boek
Paperback

<p> Informatisering brengt grote veranderingen teweeg in het openbaar bestuur. Een reflectie op de achtergronden en aard van deze veranderingen is dan ook noodzakelijk, niet alleen voor de praktijkbeoefenaren in het openbaar bestuur, maar ook voor diegenen die studie maken van het openbaar bestuur. Veranderingen die op dit moment reeds kunnen worden waargenomen zijn even omvangrijk als ingrijpend. Zij treden op in processen van beleidsvorming en beleidsuitvoering, in de ambtelijke organisatie, en in de relatie tussen burger en overheid. Processen van beleidsvorming en wetgeving veranderen onder invloed van de inschakeling van expertsystemen bij het ontwikkelen van wetten. Ook de structuur van organisaties en de relaties tussen organisaties veranderen. Monitorsystemen, kengetallen en de uniformering van gemeentelijke administraties maken bijvoorbeeld sturing van gemeentelijke activiteiten door de departementen meer dan ooit mogelijk. Informatisering verandert de cultuur van de overheid (of gaat gepaard met een verandering daarin), waar nieuwe normen van zakelijkheid, snelheid en efficìency steeds centraler komen te staan. Informatisering gaat ook de burger niet onopgemerkt voorbij. Alom bekend zijn de angsten en gevaren rond koppelingen van de bestanden, waartoe de overheid in toenemende mate overgaat om de calculerende burger (als cliënt van overheidsdiensten) van repliek te kunnen dienen. Minder bekend is de calculerende overheid. Zo hanteert de belastingdienst — voor de burgers onbekende — ‘bandbreedtes’ voor aftrekposten. Kengetallen — per aftrekpost per cliëntprofiel — bepalen of tot nader onderzoek moet worden overgegaan. Als laatste is ook de politieke, participatieve relatie tussen de burger (als cítoyen) en de politiek aan het veranderen door informatisering. Daar kan de communicatie-relatie tussen burger en politiek meer tweezijdig worden door het gebruik van interactieve media (stadsgesprekken, stadspanel). Ook wordt “narrow-casting’ toegepast: voor zeer specifieke, separaat geïdentificeerde doelgroepen worden speciale carmpagne-activiteiten ontwikkeld. Wat is het speciale karakter van informatisering, waardoor deze politieke, bestuurlijke en democratische vraagstukken opnieuw en op een nieuwe manier aan de orde komen? Arterton en Orren stellen dat zes kenmerken van de informatietechnologie haar zo bijzonder maken, dat zij aparte, systematische aandacht verdient: 1 zij zorgt voor een enorme vergroting van de hoeveelheid informatie en de toegankelijkheid daarvan voor burger en bestuur; 2 zij zorgt voor een sterke vergroting van de snelheid waarmee informatie kan worden verzameld, bewerkt en verspreid. Tijd en ruimte worden als barrière opgeheven; </p> <p> 3 de gebruiker wordt soevereiner, in die zin dat de veelheid aan informatie en de onafhankelijkheid van tijd en plaats de gebruiker onafhankelijker maakt van degenen die de informatie ter beschikking stellen. </p> <p> </p>