Spinoza, Filosoof Van De Blijheid

ISBN
   

Soort boek
Paperback

Baruch (of Benedictus) de Spinoza legt in de 17de eeuw de basis voor<br />een radicaal nieuwe kijk op mens en samenleving. Hij tracht de mens te<br />begrijpen zoals hij is, niet zoals hij zou moeten zijn; de mens niet (ver)<br />oordelen, maar onderzoeken, als een deel van de natuur. Met zijn naturalisme<br />anticipeert Spinoza op het darwinisme: hij schetst de mens als<br />een wezen dat vooral zijn voortbestaan (‘conatus’) nastreeft.<br />Toch kan het menselijke handelen niet herleid worden tot het rationeel<br />nastreven van het eigen nut. De menselijke conditie vat Spinoza niet in<br />termen van eigenbelang. De blije, gelukkige mens is juist niet zelfzuchtig,<br />maar vrij en geëngageerd tegelijk. Blijheid betekent hier niet louter<br />een gemoedsstemming, of een gevoel, maar de keuze voor een actief<br />leven tegenover een passief ondergaan van de aandoeningen.<br />‘Blijheid’ en de ‘conatus’ zijn twee centrale begrippen in Spinoza’s Ethica.<br />Deze bundel exploreert de rijkdom van dit complexe werk en toont de<br />actualiteit van Spinoza’s buitengewone denken.<br />Een confrontatie met Hobbes’ denken over zelfbehoud, macht en verlangen<br />toont hoe relevant Spinoza’s denken in de actuele crisis is: zijn<br />naturalisme leidt juist niet tot individualisme of egoïsme. Liefde en seksualiteit<br />zijn voor Spinoza altijd een Blijheid, maar vormen toch de kern<br />van de menselijke tragedie.<br />Andere thema’s zijn Spinoza’s naturalisme van de affecten, zijn schatplichtigheid<br />aan de oudheid (epicurisme) in zijn denken over de natuur<br />en de mogelijkheid van een politiek van de Blijheid. De Blijheid is tot<br />slot ook een essentieel aspect van de gelukzaligheid, hét doel van de<br />praktische filosofie. Hoe dit te bereiken, wordt besproken in vergelijking<br />met de boeddhistische meditatie.<br />Met bijdragen van Herman De Dijn, Tinneke Beeckman, Miriam van<br />Reijen, Marin Terpstra. Het boek bevat ook de vertaling van twee<br />artikels geschreven door eminente Franse Spinozakenners: Alexandre<br />Matheron en Laurent Bove.<br /><br />Tinneke Beeckman (°1976) is gastdocente aan de Vrije Universiteit<br />Brussel en als postdoctoraal onderzoeker verbonden aan het Fonds voor<br />Wetenschappelijk Onderzoek Vlaanderen. Ze publiceerde onder meer<br />over Nietzsche, Heidegger en Spinoza. Voor deze bundel verzorgde ze<br />ook de vertaling uit het Frans.<br />